W dniach 27-29 maja 2022 r. odbyła się 43. Ogólnopolska Paschalna Pielgrzymka Młodzieży Prawosławnej na Świętą Górę Grabarkę. W tegorocznej „majowej” wzięli udział młodzi ludzie ze wszystkich diecezji Polski, a także aktualnie przebywająca w naszym kraju młodzież z Ukrainy, w tym gronie znaleźli się i uczniowie naszej Szkoły, którzy uczestniczyli w dwóch pierwszych dniach wydarzenia.
Paschalne spotkanie rozpoczęło się w piątek 27 maja wieczornym nabożeństwem odprawionym przez zwierzchnika Kościoła prawosławnego w Polsce – metropolitę Sawę. Po tradycyjnym poświęceniu wody w kaplicy nad źródełkiem u stóp Świętej Góry i paschalnej procesji wokół cerkwi Przemienienia Pańskiego, dokonano ustawienia krzyża w intencji wszystkich pielgrzymów.
W imieniu organizatorów przybyłych hierarchów, duchownych oraz pielgrzymów przywitała przewodnicząca Bractwa Młodzieży Prawosławnej w Polsce. W przemowie podkreśliła nieustanną troskę metropolity Sawy o sprawy ruchu młodzieżowego, której najlepszym wyrazem jest coroczna obecność Jego Eminencji na paschalnej pielgrzymce. Poinformowała, że w trakcie „majowej” realizowany jest projekt dofinansowany przez Narodowe Centrum Kultury pt. „Cerkiewność i ludowość w paschalnych tradycjach mniejszości narodowych i etnicznych Podlasia”.
Piątkowy wieczór zakończył się kolacją przy ognisku na polanie nieopodal monasteru. W jej trakcie uczestnicy pielgrzymki mieli okazję wysłuchać koncertu tradycyjnych pieśni w wykonaniu członków Studia Folkloru Podlaskich Białorusinów „Żemerwa”. Ogłoszono także wyniki paschalnego konkursu fotograficznego. Kilkugodzinna zabawa połączona ze wspólnym śpiewem i tańcami żywo zaangażowała i zintegrowała zebraną młodzież.
W sobotę 28 maja sprawowano św. Liturgię w cerkwi Przemienienia Pańskiego. Trwający od samego rana intensywny deszcz zakończył się niemal równocześnie z nabożeństwem, co pozwoliło na wykonanie pamiątkowej fotografii wszystkich uczestników w progu głównej monasterskiej świątyni. Po śniadaniu, które zgromadziło zarówno hierarchów, duchownych, jak i młodzież, miał miejsce sztandarowy punkt programu każdej paschalnej pielgrzymki – „Sto pytań…”. Młodzi ludzie z ochotą skorzystali z możliwości zadania nurtujących ich pytań biskupom i duchowieństwu. Prelegenci udzielili wyczerpujących odpowiedzi kilkudziesięciu osobom, pytającym o różnorodne zagadnienia – poczynając od spraw dogmatycznych, poprzez kwestie obyczajowe, aż po historię.
Wczesne sobotnie popołudnie wypełnione było warsztatami tematycznymi. Zarząd Centralny Bractwa Młodzieży Prawosławnej przygotował bogatą ofertę zajęć: naukę tradycyjnego białego śpiewu oraz podlaskich tańców ludowych, tworzenia pisanek, muzyki liturgicznej. Nasi uczniowie ochoczo skorzystali swoich sił w warsztacie pisanek. Warsztat opierał się o wzory pisanek jakie są charakterystyczne dla regionów Ukrainy, co sprawiało u naszych wychowanków poczucie odnalezienia własnych tradycji paschalnych związanych z miejscem ich pochodzenia.
Czas upłynął pod znakiem modlitwy. Podczas całego pobytu nasza delegacja z Pszczelej Woli mogła odetchnąć od zgiełku informacji, wznieść paschalną modlitwę za całą społeczność pszczelowolską w trakcie cyklu nabożeństw, w których brali udział pielgrzymi,
Uczestnicy mieli okazję wyrazić swoją wdzięczność organizatorom, podzielić się swoimi wrażeniami i opiniami, porozmawiać o „majowej” w swym ojczystym języku. Na zakończenie pobytu na św. Górze Grabarce, podziękowaliśmy organizatorom – Bractwu Młodzieży Prawosławnej w Polsce za okazaną pomoc przy zabezpieczeniu w namioty, śpiwory i całokształt opieki nad uczestnikami z doświadczeni migracyjnym.
***
Paschalna Pielgrzymka na Świętą Górę Grabarkę to wydarzenie z kilkudziesięcioletnią historią. Wiosenne spotkania młodzieży w monasterze św. Marty i Marii były jednym z głównych impulsów, które doprowadziły do stworzenia Bractwa Młodzieży Prawosławnej. Od tamtego czasu „majowa” jest jedną z najważniejszych jego inicjatyw organizowanych cyklicznie w okresie paschalnym, a konkretniej, jak wskazuje potoczna nazwa, w maju. Pielgrzymka co roku przyciąga kilkuset uczestników z całej Polski i zagranicy. Szczyt frekwencji przypadł na koniec lat 90. ubiegłego stulecia, kiedy w „majowej” brało udział nawet kilka tysięcy pielgrzymów. W ostatnich latach obserwuje się ponowny wzrost ich liczby.
W trakcie paschalnej pielgrzymki młodzież ma okazję uczestnictwa w nabożeństwach, pogłębiania swojej wiedzy, rozmowy z duchownymi, wymiany opinii, wspólnego spędzania czasu i nawiązywania znajomości. Pielgrzymi tradycyjnie śpią w namiotach ustawionych na polu tuż za monasterskim murem. Konieczność zapewnienia wyżywienia dla tak pokaźnej liczby osób w polowych warunkach doprowadziła do narodzin kilku niezwykle oryginalnych (tym niemniej – uwielbianych i wyjątkowo smacznych) dań, potocznie określanych jako „kuchnia grabarkowa”. Podczas kolejnych „majowych” wielokrotnie zapadały istotne decyzje związane z funkcjonowaniem ruchu młodzieżowego Cerkwi prawosławnej w Polsce. Fakt, iż mimo stałej od ponad 40 lat formy pielgrzymka wciąż cieszy się ogromnym zainteresowaniem, doskonale obrazuje, jak wielkim ewenementem jest to wydarzenie.
Fot. A. Konachowicz
Ks. dr Andrzej Konachowicz